Görüşme Şekilleri

İşe alım sürecinin çeşitli safhalarında kullanılabilecek altı ana mülakat yöntemi bulunmaktadır:
    1. Yapısal Görüşmeler
    2. Durumsal Görüşmeler
    3. Sunum Görüşmeleri
    4. Kriterlere Dayalı Görüşmeler
    5. Yetkinlik Bazlı Görüşmeler
    6. Davranışsal Görüşmeler
 
Yapısal Görüşmeler  
Yapısal görüşmelerde her adayın, önceden belirlenmiş bir dizi soruyu yanıtlaması beklenir. Bu yöntemin en büyük avantajı bütün adayların aynı şekilde değerlendirilmesini sağlaması ve hiçbir noktanın atlanmamasını garanti etmesidir. Genellikle adayın hayatı veya kariyerindeki tercihleri, başarıları, araştırmaları, eğitimi, vb. başlıklar üzerinde duran biyografik bir yaklaşımdır.
Durumsal Görüşmeler  
Durumsal görüşmelerde adaylar "...... olsaydı; başınıza ..... gelseydi ne yapardınız?" gibi sorular ile karşı karşıya kalır. Bu, söz konusu olan görevde karşılaşabilecekleri bir durum olabilir. Olay hayal ürünü bir senaryo bile olsa, gerçekten karşılaşılabilecek bir olay kadar gerçekçi olması gerekmektedir.

Örnek 1 : İş tanımında güvenlik konusunu da içeren bir görev için yapılan iş görüşmesinde aşağıdaki soru sorulabilir: "Bir sabah elemanlardan birini başka bir kişinin çantasını karıştırırken görüyorsunuz ve aynı gün çantası karıştırılan kişi size cüzdanının kaybolduğunu bildiriyor. Böyle bir durumda ne yaparsınız?"

Örnek 2 : Bir yöneticilik pozisyonu için yapılan iş görüşmesinde aşağıdaki soru sorulabilir: "Bir toplantı organize ediyorsunuz. Toplantı odası için rezervasyon yaptırdınız, önceden yiyecek ve içecekler ısmarlandı ve toplantı saatinde odaya girdiğinizde hazırlıkların tamamlanmamış olduğunu görüyorsunuz. Bu olayın tekrarlanmaması için neler yapabilirsiniz?"

Sunum Görüşmeleri  
Sunum görüşmelerinde adaylara önceden üzerinde çalışmaları için bir problem veya konu verilir ve bu konu hakkında bir sunum yapmaları istenir. Bu konu görüşmeden bir süre önce adaylara gönderilebileceği gibi, iş görüşmesine geldiklerinde, görüşmeden hemen önce de verilebilir.
Kriterlere dayalı Görüşmeler  
Söz konusu pozisyonda çalışması gereken "ideal" bir elemanın sahip olması gereken özellikler, iş analizini yürütmek ve iş tanımından yararlanmak sureti ile belirlenir ve adaylar bu kriterler ile karşılaştırılarak değerlendirilir. Bu yöntemde iş analizi, iş tanımı ve aday profilinden yararlanılarak görüşme sırasında sorulacak sorular geliştirilir. Bu tür görüşmelerde en önemli kriterler belirlendikten sonra bu noktaların üzerinde derinlemesine durulur; söz konusu davranışları ortaya çıkaracak sorular sorulur. Genellikle diğer yöntemler ile birlikte kullanılır.
Yetkinlik Bazlı Görüşmeler  
Bu tür mülakatlarda, adaya yöneltilen sorular, performans değerlendirmede kullanılan yetkinlikleri ortaya çıkarıcı sorular yöneltilir. Örneğin;
Yetkinlik:
Yaratıcılık
Soru:
Yaptığınız işe yenilik getirmeniz gerektiği bir olay anlatabilir misiniz?
İzleme Sorusu:
Bu durumda ne yaptınız?


 

Yetkinlik:
Karar Alma
Soru:
İş hayatınızda vermek zorunda kaldığınız zor bir kararı anlatır mısınız?
İzleme Sorusu:
Kararınızı etkileyen en önemli unsurlar nelerdi?


 

Yetkinlik:
Strese Dayanıklılık
Soru:
Baskı ve stres altında çalışmak zorunda kaldığınız bir zamanı anlatır mısınız?
İzleme Sorusu:
Bu ortam nasıl oluştu? Nasıl başa çıktınız? Olayın diğer sorumluluklarınıza etkisi ne oldu?


 

Davranışsal Görüşmeler  
Bu tür görüşmelerde amaç, adayın performans potansiyelini tespit etmektir ve en önemli kriter, ön çalışmanın yapılmasıdır. Sorulacak sorular genellikle önceden belirlenir ve adaya hep geçmiş tecrübelerine yönelik sorular sorulur. Geçmişte sergilenen davranışlar her zaman gelecekte sergilenebilecek davranışlar için iyi birer göstergedir. Örneğin ağırlıklı olarak satış sunumları yapılmasını gerektiren bir görev için aşağıdaki sorular sorulabilir:

Örnek 1:

  • Bana detaylı bir rapor yazdığınız ve bulgularınızı sunduğunuz bir olayı anlatır mısınız?
  • Raporu nasıl yazdınız?
  • Raporu nasıl sundunuz?
  • Nasıl bir tepki aldınız?

Örnek 2:

  • "Çalıştığınız firmada karşılaştığınız önemli bir sorunu ve bu sorunu nasıl çözdüğünüzü anlatır mısınız?"